Dinlemek için tıklayınız

Alaska’da “Kolezyum” olarak bilinen 20 katlı bir kaya yüzeyi, aralarında bir tiranozorun da bulunduğu çeşitli dinozorlara ait ayak izleriyle kaplıdır.

Denali Milli Parkı ve Koruma Alanı’nda bulunan kaya yüzü şu anda yaklaşık 218 fit (66 metre) civarında. Ancak yaklaşık 70 milyon yıl önce, Geç Kretase döneminde, kaya muhtemelen büyük bir taşkın yatağındaki bir su birikintisini çevreleyen çamurlu bir çökeltiydi. Bu muhtemelen uçurumun yüzündeki çeşitli dinozor izlerini açıklıyor – çeşitli büyük, bitki yiyen, ördek gagalı ve boynuzlu dinozorların yavruları ve yetişkinlerinin yanı sıra yırtıcı kuşlar, kuş olmayan uçan sürüngenler ve en az bir tiranozor gibi etoburlar da dahil.

Dinozorların bölgede iz bırakmasından çok sonra, bir tektonik plaka çarpışması sırasında zemin yukarı doğru şiştiğinden, tıpkı bir arabanın kaputunun çarpışma kuvveti altında bükülmesine benzer şekilde, paletler kaldırılıp yanlarına döküldü. Bu tektonik aktivite, Ulusal Park Servisi’ne göre, Denali Ulusal Parkı yakınındaki 600 mil uzunluğundaki (966 kilometre) Alaska Sıradağlarını doğuran jeolojik kargaşanın bir parçasıydı.

ucurum dinozor

Araştırmacılar, muhtemelen su kenarında birbirine karışmış olan dinozor ayak izlerinin çeşitliliği nedeniyle siteye “Kolezyum” adını verdiler. Ekibin siteye ilişkin analizi 27 Temmuz’da Historical Biology dergisinde yayınlandı . (Kolezyum bir tiyatro, stadyum veya başka bir geniş kamusal alan olabilir.)

Uçurum, en yakın yoldan yaklaşık yedi saatlik yürüyüş mesafesindeki devasa kayalık çıkıntının bir parçası. Diğer araştırmacılar daha önce uçurumun dibinde bir dizi iz keşfetmişti ancak bunların üzerinde beliren karmaşık ayak izlerini gözden kaçırmışlardı; bunun temel nedeni, çoğunun başka çökeltiler tarafından doldurulmuş olmasıydı. Ancak meslektaşları siteyi ziyaret ettiğinde gizli izleri fark ettiler.

Alaska Fairbanks Üniversitesi’nden omurgalı paleontoloğu ve Alaska Üniversitesi Kuzey Müzesi’nin küratörü olan araştırmanın ortak yazarı Pat Druckenmiller, “Oraya ilk gittiğimizde biz de pek bir şey görmedik” dedi. Ancak belli bir ışık altında ayak izleri çok daha görünür hale geldi.

Paleo Solutions’da paleontolog ve Alaska Fairbanks Üniversitesi’nde eski bir öğrenci olan çalışmanın başyazarı Dustin Stewart, “Güneş bu yataklara mükemmel bir açı yaptığında patlıyorlar” dedi. “Hemen hepimiz şaşkına döndük” diye ekledi: Korkudan dehşete düştük.

Daha yakından incelendiğinde ekip, ayak izlerinin inanılmaz derecede ayrıntılı olduğunu fark etti. Druckenmiller, “Çok güzeller” dedi. “Ayak parmaklarının şeklini ve cildin dokusunu görebilirsiniz.”

Araştırmacılar ayrıca kayanın yüzeyindeki izlerin altında çok daha fazla iz olduğunu keşfettiler.

Stewart, “Bu, üzerinde izler bulunan tek seviyeli bir kaya değil” dedi. “Bu zaman içinde bir dizidir.” Denali Milli Parkı’nda başka dinozor izleri de bulundu ancak “bu büyüklükte bir şey yok” diye ekledi.

Kayalık ayrıca fosilleşmiş bitkiler, polen ve kabuklu deniz hayvanlarının yanı sıra yürüyen kuşların geride bıraktığı ayak izlerini de içeriyor. Araştırmacılar bu bulguların 70 milyon yıl önceki ekosistemin ayrıntılı bir resmini çizmelerine yardımcı olacağını umuyor. Stewart, “Tüm bu küçük ipuçları, çevrenin bir bütün olarak nasıl göründüğünü bir araya getiriyor” dedi.