‘Türkiye’nin İlk Yerli Tasarım Lokomotif Motoru’ tanıtıldı

Lokomotif için Türkiye’de sıfırdan tasarlanan ve üretilen, aynı zamanda lisans hakları da TÜBİTAK’ta olan ilk motor olma özelliği taşıyan “Özgün Motor” tanıtıldı.

TÜBİTAK Gebze Yerleşkesi’nde düzenlenen “160 Serisi Özgün Motor Ailesi Lansmanı”nda konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, meslek lisesi mezunu olduğunu, öğrencilik hayatında yurt dışından gelen motorlarla eğitim gördüklerini belirterek, bu projenin kendisi için çok kıymetli olduğunu söyledi.

Litre başına elde edilecek gücün dünyada en yüksek olduğu motorun artık son aşamasına geldiklerini aktaran Mandal, bugün dört stratejik ortak TÜBİTAK, TÜRASAŞ, Marmara Üniversitesi, Sıradışı Mühendislik ve geniş havuzdaki 50 firmayla gerçekleştirdikleri yüzde 90’ı yerli bir motoru göreceklerini kaydetti.

Mandal, motor performansının 1200 beygir olduğunu ama bunun 2700 beygire kadar artırılabileceğini dile getirerek, “Özgün bir motor ama daha da önemlisi; Yeşil Mutabakat çerçevesinde gelecek odaklı olarak bunun biyogaz ve hidrojenle birlikte yapılabilmesi, bütün lisans hakları kendimizde olduğu için yeşil hidrojene uyarlanması mümkün olabilecek” dedi.

AA

 

“İhtiyaca göre 12 ve 16 silindirli olarak da üretilebilecek”

TÜRASAŞ Genel Müdürü Mustafa Metin Yazar da şirketin, ülkenin ve bölgenin ihtiyacı olan demir yolu araçları ve kritik alt sistemlerini milli ve yerli olarak tasarlayıp, üretimini yerli tedarikçileriyle gerçekleştirerek sektörde yer alan firmalar için bir çatı kuruluş görevini yerine getirdiğini anlattı.

 

TÜBİTAK RUTE ile Türkiye’ye ilkleri yaşattıkları tren kontrol ve yönetim sistemi, cer motoru gibi bugün de başta E5000 Elektrikli Anahat Lokomotifi, Gaziray Elektrikli Banliyö Treni ve 225 kilometre hızda hızlı tren projeleri olmak üzere ülkenin teknolojik bağımsızlığı noktasında birçok kritik projeye imza attıklarını aktaran Yazar, TÜRASAŞ’ın sahip olduğu tesis, üretim altyapısı ve tecrübeli mühendis işgücüyle TÜBİTAK KAMAG tarafından yüzde 100 oranında fonlanan dizel motoru projesinde üretici ve proje çıktılarını ticarileştiren kuruluş olarak görev aldığını belirtti.

Yazar, proje başlığı altında kritik düzeyde öneme sahip 2 farklı dizel motor için mühendislik, tasarım ve üretim çalışmaları başlatıldığını dile getirerek, “Bu iki farklı dizel motordan biri TÜRASAŞ tarafından hala üretilmekte olan TLM 16 gibi dizel motorların yüzde 12 oranında yakıt iyileştirme hedefiyle modernize edilmiş hali, diğeriyse bugün lansmanı için toplanılmış olan Özgün Motor’dur” ifadelerini kullandı.

TÜRASAŞ’ın dizel motorlar konusunda tecrübeleriyle destek verdiği Özgün Motor’un ilk aşamada 8 silindirli, arkasından ihtiyaca göre 12 ve 16 silindirli olarak da üretilebilecek şekilde mühendislik altyapısına sahip bir tasarım olduğuna değinen Yazar, “Özgün Motor’un ticarileştirilmesi için TÜRASAŞ Eskişehir Bölgede halihazırdaki kurulu motor kapasitesine ek gereksinimler tanımlanmış olup seri üretim hazırlıkları devam etmektedir. Üretilecek motorların öncelikle lokomotiflerde kullanılması, akabinde modernize edilerek gemilerde kullanılması söz konusudur” şeklinde konuştu.

AA

 

“Ülkemize ait olan ilk ve tek lokomotif motoru özelliğini taşıyor”

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’nin yürüttüğü AR-GE projeleriyle motor teknolojilerinin yerli olarak geliştirmesinde çok önemli seviyelere ulaştığını vurgulayarak, “Bugün tanıtımını yaptığımız Özgün Motor, ülkemizde sıfırdan tasarlanan ve üretilen, aynı zamanda lisans hakları da yüzde 100 ülkemize ait olan ilk ve tek lokomotif motoru özelliğini taşıyor. Burada üretilen motorun yüzde 100’ü burada geliştirildi, parçalarının yüzde 90’ı ülkemizde üretildi. Tam 3 bin 600 farklı parçası bulunuyor” diye konuştu.

AA

 

Motorun 8, 12 veya 16 silindirli olarak 2 bin 700 beygire kadar 3 farklı konfigürasyonda üretilebileceğini aktaran Varank, seri üretimin Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii A.Ş. (TÜRASAŞ) tarafından gerçekleştirileceğini ve kullanımının yaygınlaştırılacağını anlattı.

Varank, Özgün Motor ailesinin sadece lokomotiflere değil aynı zamanda jeneratörlere, iş makinelerine, kara ve deniz araçlarına da güç verebileceğine değinerek, “Ülkemizdeki motor sanayisinin gelişiminde mihenk taşı olan Özgün Motor, hem kendi sınıfına hem de TCDD’nin envanterindeki lokomotif motorlarına nazaran daha uygun maliyetli, daha az yakıt tüketen, daha performanslı, daha verimli ve daha çevreci tasarıma sahip” şeklinde konuştu.

AA

 

Özgün Motor’un, geleceğin teknolojilerinin de uygulanabileceği platform niteliğinde olduğunu vurgulayan Varank, “Buna içten yanmalı dizel motor gözüyle bakmamamız lazım. Arkadaşlarımız, aynı motor tasarımının hidrojenle kullanılması için şimdiden çalışmalara başlamış durumda. Biz bu motoru, hidrojenle de çalışır hale çok kolay şekilde getirebiliriz. Şu anda piyasada ticari olarak satılan hidrojen motoru yok. Türkiye burada öncü ülkelerden biri haline gelebilir. Bu da stratejik olarak yaptığımız işin ne kadar üstün olduğunu gösteriyor.” ifadesini kullandı.

Bakan Varank, “Milli Teknoloji Hamlesi” vizyonu doğrultusunda Türkiye’yi kritik teknolojilerin tasarlandığı, üretildiği ve ihraç edildiği bir ülke haline getirmekte kararlı olduklarının altını çizerek, şunları kaydetti:

“Mobilitenin dönüşümünde öncü olacak stratejik öneme sahip projeleri başarıyla yürütüyor, paydaşlarımızla işbirliği içerisinde çalışıyoruz. Artık yerli ve milli olarak üretebildiğimiz tramvaylarımız, sürücüsüz metro araçlarımız, milli elektrikli tren setlerimiz, lokomotiflerimiz, banliyo setlerimiz, yolcu ve yük vagonlarımız var. Bununla birlikte milli sinyalizasyon sistemi ve yüksek hızlı tren geliştirilmesine yönelik çalışmalarımıza da ara vermeden devam ediyoruz. Ülkemiz, 2021 itibarıyla raylı sistem araçları aksam ve parçalarında net ihracatçı konumuna gelmiş durumda.”

AA

 

“320 milyon avroluk katma değer yaratacak”

Şehir içi hatlarda TÜRASAŞ ile RUTE’nin bir araya gelerek ASELSAN ile sinyalizasyon sistemini geliştirebildiğini anımsatan Varank, bu alanda 320 milyon avroluk katma değerin gelecek 5 sene içerisinde oluşturulabileceğini söyledi.

Bakan Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı iş birliğinde geliştirdikleri E5000 elektrikli ana hat lokomotifinin montajlarının tamamlandığını bildirerek, “İnşallah yakın zamanda Sayın Bakanımızla bunu da tanıtacağız. Yüzde 100 elektrikli ana hat lokomotifimizi de kendimiz geliştirmiş olacağız. Bu manada önemli bir ihtiyacımızı karşılamış olacağız” dedi.

Bunun gibi onlarca, yüzlerce projeyi sürdürmeye devam ettiklerini dile getiren Varank, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Biliyorsunuz müzmin muhaliflerin çok sıkça kurduğu bir cümle var. Biz platform, ürün geliştirdiğimizde, ‘Hani bunun neresi yerli, bunun motoru yerli mi?’ diye soruyorlar. Evet bugün onlara cevap veriyoruz; kendi özgün motorumuzu, raylı sistemlerde kullanılacak özgün motorumuzu geliştirdik. Birazdan çalıştıracağız, bunun da motoru yerli, gururla söyleyebileceğiz. Projede emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyorum. Adil Bey’e hasseten şükranlarımızı arz ediyorum çünkü Ulaştırma Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı RUTE’de güzel sinerji yakaladı. Projemizi 4 yıllık planlamıştık, 4 yıl içerisinde tamamladık.”

Bakan Varank, verimli çalıştıklarını, bunun gibi başarı hikayelerini kamuoyuyla paylaşacaklarını belirterek, “Vatandaşlarımızın gurur duyacağı işleri herkesin gündemine getirmiş olacağız. Bizim gündemimiz gerçek teknoloji. Zoom bağlantısını teknoloji olarak sunanlara inat, geleceğin teknolojilerine yatırım yapıyoruz” ifadelerini kullandı.

Konuşmaların ardından Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Kocaeli Vali Yardımcısı İsmail Gültekin, Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal ve TÜRASAŞ Genel Müdürü Mustafa Metin Yazar, butona basarak lansmanı yapılan motoru çalıştırdı.

Özgün Motor Geliştirilmesi Projesi hakkında

TÜBİTAK Araştırma Destek Programları Başkanlığı (ARDEB) 1007 Programı kapsamında desteklenen “Özgün Motor Geliştirilmesi Projesi” TÜBİTAK RUTE, TÜRASAŞ, Marmara Üniversitesi ve Sıradışı Mühendislik ortaklığı ile gerçekleştirildi.

Özgün Motor, lokomotif için Türkiye’de sıfırdan tasarlanan ve üretilen, aynı zamanda lisans hakları da TÜBİTAK’ta yani Türkiye’de olan ilk motor olma özelliği taşıyor.

Raylı ulaşım alanındaki 160 Serisi Özgün Motor Ailesi, 1 litre motor hacminden elde edilen en yüksek güce sahip.

Lisans hakları TÜBİTAK’a ait 160 serisi motor ailesi tasarımının ilk ürünü olan 8 silindirli 1200 beygir gücündeki motor, global ölçekte belirlenen emisyon limitlerini karşılıyor.

V8, V12 ve V16 motor ailesi seçenekleri ile 2700 beygire kadar güç sınıflarında çözüm olacak özgün motor, lokomotiflerde, jeneratörlerde ve birçok “su üstü gemide” rahatlıkla kullanılabilecek.