14 Mayıs’ta yapılan 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi sonucunda TBMM’de görev yapacak milletvekilleri belirlendi.
Adalet ve Kalkınma Partisi 267, Cumhuriyet Halk Partisi 130, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi 57, Milliyetçi Hareket Partisi 50, İyi Parti 44, Demokrasi ve Atılım Partisi 15, Saadet Partisi 10, Gelecek Partisi 10, Yeniden Refah Partisi 5, Türkiye İşçi Partisi 4, Demokrat Parti 3, Emek Partisi 2, Halkların Demokratik Partisi 2 ve Demokratik Sol Parti 1 milletvekili çıkardı.
Yeni yasama dönemi başladı, vekillerin yemin töreni 3 Haziran’da sona erdi.
Siyasi parti grubu kurma şartları
Dönemin başlamasıyla Meclis’te kurulacak gruplar da gündemde.
En az 20 milletvekili bulunan siyasi partiler, Meclis’te grup kurma hakkına sahip oluyor. Bağımsızların veya farklı siyasi partilere mensup milletvekillerinin toplam sayıları 20’ye ulaşsa dahi bir araya gelerek grup kurmaları mümkün olmuyor.
Anayasa ve İçtüzük, yasama ve denetim faaliyetlerinde milletvekilleri dışında siyasi partileri değil siyasi parti gruplarını muhatap alıyor.
Siyasi parti grupları Başkanlık Divanı ile komisyonlarda üye sayısı oranlarına göre temsil ediliyor ve Meclis’in tüm faaliyetlerine güçleri oranında katılıyor.
Grup başkanı nasıl seçilir?
Parti genel başkanları milletvekili ise parti grubunun da başkanı olabiliyor. Aksi durumda grup başkanı, grup üyeleri arasından grup iç yönetmeliğinde öngörülen yöntemle seçiliyor.
Bakanlar Kurulu’na katılmayan ve grubu bulunan siyasi partiler arasında en fazla milletvekiline sahip olan parti ana muhalefet partisi oluyor.
Grup kurmak partilere hangi faydaları sağlıyor?
Siyasi parti grupları cumhurbaşkanı adayı çıkarma hakkına sahip oluyor.
En fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubunun; Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve TBMM İçtüzüğü’nün şekil ve esas, Anayasa değişikliklerinin ise sadece şekil bakımından Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesi nezdinde iptal davası açma yetkisi bulunuyor.
Genel Kurul’da gruplar adına yapılan konuşmalara 20 dakika verilirken, milletvekilleri tarafından yapılan konuşmalar 10 dakikayla sınırlı kalıyor.
Siyasi parti grupları, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nda (RTÜK), gruplarının üye sayısı oranında üye bulundurabiliyor.
TBMM’de grubu bulunan siyasi partilerden birer üye Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu’nda da yer alıyor.
Genel görüşme açma hakkı
Gruplar, TBMM’nin çalışmalarına ara verilmesi kararını Genel Kurul’da oylamaya sunabiliyor.
Siyasi parti grupları, toplantı zamanını ve diğer günlerde toplantı yapılmasını teklif edebiliyor.
Gupların yazılı önergesiyle Genel Kurul’da toplumsal, siyasal, ekonomik sorunlar ve dış politika gibi konularda genel görüşme açılabiliyor.
Dostluk grubu nedir?
Meclis’te siyasi parti grupları dışında bir de dostluk grupları mevcut.
Dostluk grupları, ülkeler ve parlamentolar arası yakınlaşma ve iş birliğinin geliştirilmesi, bölgesel ve uluslararası konularda görüş alışverişinde bulunulması ve karşılıklı resmi ziyaretler marifetiyle ülkeler arasında dostluğun güçlendirilmesine katkı sağlama amacı taşıyor.
Bu gruplar, TBMM Genel Kurulu kararıyla kurulur ve bütün milletvekillerine açıktır.