Dinlemek için tıklayınız

Merkez Bankası’nın Kur Korumalı Mevduat’tan çıkış işlemleri kapsamında ilk işlem günü bankalar yoğun mesai yaptı. TCMB’nin KKM hesaplarından TL vadeli mevduata dönüşüm hedefi getirmesi sonrasında TL vadeli mevduat faizleri yüzde 42’ye kadar yükseldi. Bazı özel bankalarda döviz dönüşümlü KKM’lerin TL vadeliye geçişi için daha yüksek oranlar uygulanabildi.

Ekonomi yazarı Erdal Sağlam’a göre ise, ekonomi yönetimi 10 gün önce uygulamaya koyduğu Kur Korumalı Mevduat’tan (KKM) TL’ye geçiş hedefini yerine getiremiyor. KKM’den çözülme TL yerine dövize kayıyor.

Sağlam DW Türkçe’deki yazısında “Ekonomi yönetimi, kur farkı nedeniyle büyüyen Merkez Bankası zararlarının da etkisiyle, Kur Korumalı Mevduat (KKM) hacmini azaltmak için harekete geçti. Ancak uygulamanın başladığı 10 günden bu yana, bankalardan istenen KKM’den TL hesaplarına dönüşüm oranının sağlanamadığı gözleniyor” diye yazdı.

TL yerine döviz talebi artıyor

Sağlam’ın yazısının ilgili bölümleri şöyle:

“Peki, tasarrufçu neden KKM’den vazgeçmiyor, ya da çözülme olsa da bu TL yerine döviz hesaplarına gidiyor?

Bunun en önemli nedeni olarak ekonomi yönetimine, 7,5 puanlık faiz artışı yapmasına rağmen, hala güven duyulmaması gösteriliyor. Yeni ekonomi yönetiminin rasyonel politikalara dönüş olacağını söylediği ama henüz somut adımlar atılamadığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçmişte olduğu gibi girilen yeni yoldan da geri dönme ihtimali, vatandaşın güven duymasını engelliyor.

İşte bu noktada tasarrufçunun TL’ye dönmesi için TL faizlerinin yüksek olması, en azından enflasyonun altında ezilmeyecek bir faiz oranına ihtiyaç olduğu da kesin. Aynı zamanda enflasyon beklentilerinin de hala yüksek seyretmesi, yüksek faiz oranı ihtiyacını artırıyor. Merkez Bankası TL mevduat faizlerinin artmasını istiyor ama bankalar kaynak maliyetlerini çok artıracağı için faizleri fazla yukarı çıkarmak istemiyorlar.

Bu düzenleme nedeniyle TL mevduatlarda üç farklı faiz oluştu. KKM’den TL’ye dönecek hesaplar için bankalar genellikle yüzde 37-38 faiz öneriyor, bazı özel bankaların ise yüzde 45’e kadar çıktığı görülüyor. Buna karşılık KKM’de kalanlara mevzuat gereği, politika faizi kadar yani yüzde 25’lik faiz uygulanıyor. Bu arada evvelden beri devam eden mevcut TL hesaplara verilen faiz oranlarının da yüzde 25 civarından, yüzde 28-29’lara çıktığı izleniyor.

Ancak bu faiz oranları mevduat sahiplerine cazip gelmiyor. Yüzde 25 faize razı olup, yine de kur farkını alma imkanlarını tercih ediyor, KKM hesaplarını TL’ye çevirmek istemiyorlar. Buna karşılık döviz dönüşümlü KKM hesaplarında bankaların beklediğinden daha fazla çözülme oluyor ama bunlar da yeniden döviz hesaplarına dönme eğilimindeler, TL hesaplara gitmiyorlar.”

Bankalara talimat gitmişti

Merkez Bankası getirdiği zorunluluğa göre bankaların TL dönüşlü kur korumalı mevduat hesaplarının yüzde 50’sini TL vadeli mevduata dönüştürmesi gerekiyor. Bu oran döviz dönüşlü kur korumalı mevduat hesaplarında ise yüzde 5’ini kapsıyor. Oranların tutturulamaması durumunda bankalar düşük faizli tahvil alım yükümlülüğü ile karşılaşacak.