2000-2008 yılları arasında Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) girişi olan EYT düzenlemesini kaçıran SSK ve Bağ-Kur’lu milyonlarca çalışanın gözü kademeli emeklilikte. Torba yasayla Meclis’e geleceği iddia edilen kademeli emeklilikte son durum araştırılıyor. Hürriyet yazarı Noyan Doğan, bugünkü yazısında “kademeli emeklilik çıkacak mı” sorusunun yanıtını irdeledi.
Doğan, “Mevcut emekli maaşlarının düşüklüğü ve emekliye zam konusu gündemdeyken kademeli emekliliğin gündeme gelmesi neredeyse imkânsız” değerlendirmesinde bulundu.
Doğan bir soruya verdiği yanıtta özetle şunları kaydetti:
“2023 yılının mart ayında, 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanların EYT’den yararlanıp emekli olmalarına imkân tanındı ve 2 milyona yakın kişi geçen sene EYT’den emekli oldu. Prim gün sayısını dolduranlar bundan sonra da EYT’den yararlanıp, emekli olacak. EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanların uğradıkları haksızlık giderildi ancak bu sefer 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olanlar kendilerine haksızlık yapıldığı gerekçesiyle tepki göstermeye başladı. Haklılık payı var mı; var. Milyonlarca kişi “1 güne 17 yıl kabul etmiyoruz” sloganı ile uğradıkları haksızlığın ve ortaya çıkan adaletsizliğin giderilmesini istiyor. Beklentileri ise kademeli emeklilik. Yani, yaş şartının ilk işe giriş tarihine göre yeniden düzenlenmesi ve 58-60 yaş şartının kaldırılması.
Kademeli emeklilik çıkacak mı?
EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemi üzerindeki etkisine, SGK’nın 2023 yılı faaliyet raporundan alıntılar yaparak, geçen yazımda değindim. Arzu eden, “İşte sosyal güvenliğin bütçesi” başlıklı yazımı okuyabilir. Raporda, EYT düzenlemesinin SGK’nın bütçesi üzerindeki olumsuz etkisi açık açık belirtiliyor. Hal böyleyken yeni bir EYT düzenlemesinin yapılmayacağı ayan beyan ortada. Hatta bir adım daha ileri gideyim, mevcut emekli maaşlarının düşüklüğü ve emekliye zam konusu gündemdeyken kademeli emekliliğin gündeme gelmesi neredeyse imkânsız. Bu konu bir şekilde gündemde tutulur, kamuoyu baskısı oluşursa, bir ihtimal kademeli emeklilik düzenlemesi çıkar beklentisi var.”
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, milyonlarca çalışanın merakla beklediği staj sigortası ve kademeli emeklilik hakkında herhangi bir çalışmalarının olmadığını söylemişti.
Kademeli emeklilik nedir?
Kademeli emeklilik, belirli şartları sağlayan kişilerin kademeli olarak emekli olmalarını sağlayan bir sistemdir. Bu sistemde, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı yerine, her iki şartın da kademeli olarak doldurulması esas alınır.