İran’da 22 yaşındaki bir kadının gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesinin ardından başlayan gösterilerle ilgili yetkililer kesin ölü sayısını açıklamazken, devlet televizyonu olaylar sırasında şu ana kadar 35 kişinin hayatını kaybettiğini ancak kesin can kaybı sayısının yetkililer tarafından açıklanacağını duyurdu.
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi üzerine başlayan gösteriler, sosyal medyada paylaşılan görüntülere göre ülkenin birçok il, ilçe ve kasabasına yayıldı.
İranlı yetkililer gösteriler sırasında yaşanan can kayıplarıyla ilgili net bir bilgi vermese de devlet televizyonunun haberinde, resmi olmayan rakamlara göre şu ana kadar olaylar sırasında aralarında güvenlik güçlerinin de olduğu 35 kişinin yaşamını yitirdiği aktarıldı.
Haberde kesin ölü sayısının resmi makamlar tarafından açıklanacağı kaydedildi.
Reisi’den açıklama
İran devlet televizyonunun haberine göre, New York’tan döndükten sonra Tahran’daki Mehrabad Havalimanı’nda halka hitap eden İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, ülke geneline yayılan protestoları değerlendirdi.
Kamu güvenliğinin önemini vurgulayan Reisi, “Düşmanlar kaos çıkarmak istiyor. Halkın taleplerini ve protestoları işitiyoruz ancak kimsenin kaos yükünün altına girmesine izin vermeyiz.” diye konuştu.
Halkın sesine her zaman kulak verdiklerini söyleyen Reisi, “Hiçbir koşulda halkın güvenliğinin tehlikeye atılmasına izin vermeyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Yaklaşık bir haftadır devam eden protestolara karşılık bugün düzenlenen devletin desteklediği gösterilere de işaret eden Reisi, bu gösterilerin İran’ın gücünü ve onurunu temsil ettiğini dile getirdi.
Ne olmuştu?
Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra komaya girerek hastaneye kaldırılan Emini’nin 16 Eylül’de yaşamını yitirmesi ülkede infiale yol açmıştı.
Tepkiler üzerine Tahran polisinden yapılan açıklamada, İrşad devriyesinin Emini’yi bir saatlik “brifing” için karakola götürdüğü, genç kadının burada aniden bilincini kaybetmesi ve kalp rahatsızlığı yaşaması üzerine hastaneye sevk edildiği belirtilmişti.
İran devlet televizyonunda yayınlanan görüntülerde de Emini’nin polis merkezine getirildikten ve bir görevliyle konuştuktan sonra aniden fenalaşarak yere düştüğü görülüyor.
Sosyal medya kullanıcıları ise polisin, genç kadının “aniden” bilincini kaybettiği yönündeki açıklamasını reddederek, Emini’nin polis merkezine getirilmeden önce darbedildiğini öne sürüyor.
Emini’nin 17 Eylül’de memleketi Sakkız kentinde düzenlenen cenaze töreni sonrasında Tahran ve ülkenin batısındaki kentlerde protestolar başlamıştı.
Şu ana kadar Tahran, Senendec, Kerec, Tebriz, Meşhed, Kiş, Kirman, Yezd, Reşt, Bender Abbas, Abadan, Kirmanşah, Erdebil, İsfahan, Urumiye, Kazvin, Zencan, İlam, Mazenderan, Hemedan başta olmak üzere birçok şehirde gösteriler düzenlendi. Birçok noktada eylemciler ile güvenlik güçleri arasında şiddetli arbede yaşandı.