Teknoloji dünyası artırılmış gerçeklik teknolojisinin peşine düşünce rekabet de iyice kızıştı. Apple, haziran ayında uzun zamandır beklenen Vision Pro kulaklığını piyasaya sürmüş ve hatta CEO Tim Cook yeni cihazı tanıtırken, “devrim niteliğinde” diye adlandırmıştı.
Apple’ın bu hamlesi üzerine, güçlü rakiplerinden biri olan Google’ın da bu alanda atağa geçmesi beklenirken yaşadığı sorunlar gün geçtikçe büyüyor.
Insider da yayınladığı detaylı bir haberde Google’ın yaşadığı sorunları sıraladı.
Google’ın artırılmış gerçeklik cihazına yönelik ilk denemesi olan Google Glass, adeta bir fiyaskoyla sonuçlanmış ve hatta daha sonraki sanal gerçeklik ürünleri de beklenen ilgiyi görmemişti.
IRIS DÖNEMİ BAŞLIYOR… GOOGLE DA OYUNDA
Yine de Google liderleri, 2020’de artırılmış gerçeklik alanında bir adım daha atmak için yeni bir ekip kurmaya başladı. Sonunda şirket içinde “Project Iris” olarak bilinen bir cihaza odaklanıldı. Bu cihaz, Apple ve diğerlerinin üzerinde çalıştığı daha hacimli karma gerçeklik başlıklarını geride bırakma potansiyeline sahip bir artırılmış gerçeklik gözlüğüydü.
Google, bu çalışmalarını desteklemek için North ve Raxium adlı startup şirketlerini de satın aldı, ancak vizyonunu uygulanabilir bir ürüne dönüştürmede teknik engellerle karşılaştı. Şirket bu yılın başlarında Iris’ten vazgeçti ve dikkatini Samsung ile ortaklaşa ürettiği Project Moohan kod adlı kulaklığa kaydırdı.
Google’ın artırılmış gerçeklik alanındaki çalışmalarının başarısızlıkla sonuçlanması ya da bir sonuca ulaşamaması, Apple ve Meta’nın artan rekabeti karşısında çalışanları da hayal kırıklığına uğrattı. Aslında bu iki güçlü rakibi kendisi gibi sorunlarla karşılaşsa da piyasada var olmayı ve kullanıcıları heyecanlandırmayı başardı.
Insider’ın haberine göre; Google’ın AR’sine yakın yedi mevcut ve eski çalışanla yapılan görüşmelerde Iris, sürekli değişen bir strateji ve üst düzey liderliğin odaklanma eksikliği nedeniyle ilerleyemiyordu.
Insider’a konuşan kaynaklar, ocak ayındaki işten çıkarmalar sırasında artırılmış gerçeklik bölümünün de büyük ölçüde yok edildiğini söyledi.
ÇALIŞMALARI SONUÇSUZ KALDI
Artırılmış gerçeklik alanı şirketleri cezbederken Kanadalı bir girişim de basit bir gözlüğe çok benzeyen bir AR (artırılmış gerçeklik) gözlüğü tasarlayıp piyasaya sürdü. Google da girişimi 2020’de 180 milyon dolara satın aldı.
Şirket, girişimi satın alsa da bu, tüm sorunlarını çözmüyordu. Bir Google çalışanı, “Google, AR’yi istediğini biliyordu ancak bir ekibe veya ürün stratejisine sahip değildi” diyerek şirketin bu alanda yaşadığı temel soruna dikkat çekiyor.
Google, Iris’e odaklanmaya başladı. Girişimin, AR gözlüklerine yönelik temel fikrini alıp daha şık ve görüntü tanıma aracı olan Google Haritalar veya Lens gibi uygulamalarla dolu bir cihaz oluşturmak istiyordu. Ekip ayrıca Iris’in beynine ve ekranına güç verecek olan Alius ve Alexandrite kod adlı iki özel silikon çip üzerinde de çalıştı.
2021 yılında, gözlüklerde çalışacak yeni işletim sistemini yönetmesi için Mark Lucovsky’i işe aldı. Lucovsky, böylece Magic Leap’in eski baş teknoloji sorumlusu Paul Greco da dahil olmak üzere Iris üzerinde çalışan kadroya katıldı.
Google, Mayıs 2022’deki I/O konferansında, dilleri gerçek zamanlı olarak çevirebilen Iris gözlüğünün tanıtımını yaptı. Demo olumlu bir ses getirse de Insider’a konuşan kaynak, “Her altı ayda bir programda önemli bir dönüm noktası yaşanıyordu. Ama bakıp ‘Biraz farklı bir ürün istiyoruz’ diyorlardı” diye anlatıyor.
SAMSUNG ORTAKLIĞI
Aslında 2022’nin başlarında, uzun süredir söylenti olarak dolaşan Apple’ın başlığının son aşamada olduğuna dair raporlar ortaya çıkınca Google liderleri endişelenmeye başladı. Eski bir çalışan, “Google’da, Apple’ın yeni ürünler piyasaya sürmesinin manzarayı değiştireceğine dair büyük bir korku vardı” dedi.
Bu sıralarda da Google, Samsung ile ortaklık kurdu. Samsung, Apple’ın Vision Pro’suna benzer, sanal ve artırılmış gerçekliği bir araya getirecek bir cihaz oluşturmak istiyordu ve Google, bunu güçlendirecek Android tabanlı bir yazılım tasarlayacaktı.
Apple Vision Pro’yu görücüye çıkardığında tüm dünyada ses getirdi.
Moohan kod adlı Samsung ortaklı proje, iki şirketin çekişmeleri yüzünden pek de hızlı ilerleyemedi. Samsung, Google’a; rakip bir ürün oluşturabileceklerinden korktukları için projenin teknolojisinden haberdar olmasını istemediğini söyledi.
Ve şimdi de Apple’ın Vision Pro’su ile rekabete giremeyeceği düşünüldüğü için Samsung ve Google’ın cihaz lansmanının 2024 yazına ertelenebileceği konuşuluyor.
Tim Cook, Vision Pro’yu devrim niteliğinde bir cihaz olarak tanımlamıştı.
Google’daki yöneticiler erteleme için personelin geciktiğini öne sürerken, bazı çalışanlar bu sürenin halkı hayrete düşürecek bir ürünü piyasaya sürmek için yeterli olmayacağını söyledi. Hatta bir çalışan, “Kesinlikle Vision Pro’ya yaklaşmak için yeterli zamanı sağlamıyor” dedi.
İŞTEN ÇIKARMALARLA YAŞANAN KAOS
Ocak ayında Google işten çıkarmaları duyurduğunda Iris’i kapattı. Birkaç hafta sonra Google VR Labs başkanı Clay Bavor, şirkette geçirdiği 18 yılın ardından Google’dan ayrıldığını duyurdu ve bir çalışan, bunun AR grubu için bir kaos yarattığını söyledi.
Iris’i öldürmelerine rağmen Google, başlıklara eğilmesi gerektiğini biliyor olacak ki şubat ayında, Iris’in yazılımını Betty kod adlı bir projeye dönüştürmek için yeni bir ekip kurdu. Bir kaynak, AR bölümü içindeki küçük bir grubun da yapay zekânın AR gözlüklerle nasıl kullanılabileceğini araştırdığını söyledi.
YETENEK GÖÇÜ TÜM PLANLARI BOZABİLİR
Google’ın şu anda karşılaştığı en büyük zorluğun ise yıllar ve milyonlarca dolar harcadığı yeteneğini elinde tutmak olduğu düşünülüyor.
Google’ın İşletim Sistemi Mühendisliği Direktörü Mark Lucovsky’nin ayrılışı da bu tehlikenin sinyallerinden biri. Lucovsky Insider’a yaptığı açıklamada, “AR liderliğindeki son değişiklikler ve Google’ın istikrarsızlığı ve vizyonu, kararıma büyük ölçüde etki etti” diyerek ayrılığının perde arkasını ortaya koymuş oldu.
Iris üzerinde çalışan kıdemli ürün direktörü Eddie Chung da şubat ayında şirketten ayrıldı. Google’ın 2018’de 40 milyon dolar karşılığında satın aldığı görüntüleme girişimi Lytro’nun eski CTO’su Kurt Akeley ise geçen yıl emekli oldu. Akeley de Chung gibi Iris üzerinde çalışıyordu.
Bu arada Apple ve Meta ise karma gerçeklik çalışmalarında Google’ı geride bırakacak hamlelere devam ediyor. Meta, sanal ve artırılmış gerçeklik ürünleri geliştiren “Reality Labs” bölümüne 2022’de yaklaşık 14 milyar dolar harcadı. Apple ise Vision Pro’yu geliştirmek için yılda 1 milyar dolardan fazla para harcadı.
Google’daki istikrarsız ilerleyen artırılmış gerçeklik çalışmaları kullanıcılarında olduğu kadar şirket çalışanlarında da hayal kırıklığı yaratmaya devam ediyor. Bazı çalışanlar, Google’ın geçen yıl harcamaları kısmasının ve ardından yapay zekâya odaklanmasının AR çalışmalarına zarar verdiğine inanıyor.