Dinlemek için tıklayınız

Elektrikte mesken ve tarımsal faaliyetler abone grupları için yüzde 20, kamu ve özel hizmetler sektörü ile diğer aboneler grubu için yüzde 30, sanayi abone grubu için yüzde 50 oranında artış yapılmasına ilişkin EPDK’nın açıklamasında zamma gerekçe olarak ‘Küresel enerji krizi’ gösterildi.

EDPK’dan yapılan açıklamada “Pandeminin etkilerinin küresel ekonomilerde etkisini sürdürdüğü bir dönemde başlayan Rusya-Ukrayna savaşı, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm dünya enerji piyasaları için ağır sonuçları beraberinde getirmiştir. ‘Küresel enerji krizi’ olarak da yorumlanan bu süreçte neredeyse bütün hammadde fiyatlarında olağanüstü artışlar yaşanmış bu durum ülkemizdeki enerji üretim maliyetlerini de olumsuz etkilemiştir” ifadelerine yer verildi.

Sputnik’e konuşan Elektrik Mühendisleri Odası Başkanı Mahir Ulutaş Türkiye’deki elektrik zammının nedenin dünya genelindeki gelişmelerden ziyade, enerji politikalarındaki yapısal sorunlardan kaynaklandığını belirterek şunları söyledi:

“Enerji fiyatlarında bir artış olduğu gerçek. Bu son dönemdeki uluslararası konjonktürün enerji fiyatları üzerindeki artış yönünde bir etki yarattığı açık. Bu gerçek Türkiye’de yaşanan tabloyu bütünü ile anlatmıyor. Türkiye’nin kendi enerji alanındaki yapısal problemleri var. Ülkenin enerjisini fosil yakıtlara, dışarıya bağımlı hale getiren enerji politikalarını tartışılması gerekiyor. Bunu yapan siyasi iktidarın kendisi. Dışa bağımlılığın artığını fosil yakıtlara bağımlılığın artığını görüyoruz. Özelleştireme politikaları sonrasında enerji üretimini büyük oranda, enerji tamamen özel sektöre devredildi. Bu tür enerji yapısı, bahsettiğimiz türden uluslararası dalgalanmalar yaşandığında topluma bir kamucu fiyatlandırma politikası yapma opsiyonunu ülkenin elinden alıyor. Bu alan özel sektöre devredildiği için ve enerji fiyatları anlık olarak özel sektörün hakimiyetindeki bir borsada belirlendiği için bahsedilen uluslararası problemlerde enerji kaynaklarındaki artış otomatik olarak vatandaşa yansıyor.”

‘Özel sektör olmasaydı dalgalanmalar vatandaşa yansımazdı’

Ulutaş “Özel sektörün hem kendi karını maksimize etme düşüncesi ile zarar etmemek istemiyor. Özelleştirmeler kapsamında aldıkları banka kredilerini ödemek için kamu üzerinden bir baskı yarattıklarını, kamu otoritesinin de buna boyun eğdiğini söyleyebiliriz. Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artış bir etkendir anacak bu artışın son tüketiciye ve sanayiciye enerji zammı olarak yansımasının arkasında Türkiye’nin enerji alanındaki yapısal sorunlarının olduğunu görmek lazım. Bunlar olmasaydı yansımazdı, yansısa da daha az oranda yansırdı” ifadelerini kullandı.

‘Enerji şirketleri korunuyor’

Enerji üretim ve dağıtım şirketlerinin Enerji Bakanlığı ile yaptığı toplantıları hatırlatan Ulutaş “Özel sektörün Enerji Bakanlığına ve EPDK’ya enerji fiyatlarını artırmaya dönük ciddi bir baskısı olduğunu biliyoruz. Zaman zaman baskı kamuoyuna da yansıdı. Özel sektör temsilcileri Bakan ile toplantılar yaptı. Enerji alanında özel sektörün egemenliğinde, enerji tekellerinin at koşturduğu bir borsa yapısı ile şekillenen bir alan. Türkiye, Rusya ile bir doğalgaz tedarikinde sıkıntı yaşamayan bir ülke olduğu için şu an zammın sadece enerji fiyatlarındaki artışa bağlı olduğunu söylemek rasyonel değil. Buradaki ana faktörün özel enerji şirketlerinin korunması olduğunu söyleyebiliriz bu açık” şeklinde konuştu.