Hemşin’e ulaşmak, Pazar’a yapılan yeni havaalanıyla artık oldukça kolay. Pazar’dan yaklaşık 18 kilometre uzaklıktaki Hemşin’e araçla 20 dakikada varıyoruz… Rize’nin Hemşin ilçesi, yaz aylarında gurbetten dönenlerle oldukça kalabalıklaşıyor. Her biri birer gezegen adı gibi duran köylerin hareketliliğiyse tam bu günlerde yani baharda başlıyor.
Tecina, Badara, Çaneva, Tepan, Bodol, Ortaköy, Başköy, Bagenli, Ğumno, Zuğa, Kantarlı gibi onlarca köy ve mahallenin sakinleri bahar mevsiminde topraklarına nefeslenmek için dönüyor. Evler uzun süre kapalı olduğu için önce iyice havalandırılıyor, sonra temizleniyor. Yapılacak işler listesinin başındaysa bağla bostanla ilgilenmek geliyor. Hemşin toprakları çok zengin değil ama muadili yerlere göre biraz daha güneşten istifade ediyor bostanları. Sonrasında çay bahçelerinin bakımı geliyor ki yazın çaylar toplanabilsin. Büyükbaş hayvanları olanlar, yaz aylarında yaylaya çıkmak için son hazırlıklarını yapıp mayısta yollara düşüyor. Hemşinliler hem kendileri hem de inekleri için o büyük kavuşmayı bütün bir kış beklediğinden, yollar kardan açılır açılmaz göç başlıyor.
Tecina Köyü’nde irili ufaklı birçok şelale var.
Herkes yaylaya çıkmaz
Hemşin köylerinde yaşayanların hepsi yaylaya çıkmıyor; kalanlar köy işleriyle aile evinde vakit geçiriyor, bir nevi yaz tatili yapıyor. Bu bölgede bahar mevsimini ormangülleri müjdeliyor. Mor ve sarı ormangülleri vadiyi baştan başa sarıyor. Bilhassa sarı ormangüllerinin kokusu baş döndürücü. Mis kokusuyla ‘deli bal’ın da hammaddesi aynı zamanda.
Sarı ormangülleri
Tarihi yolculuğun içinde
Hemşin Vadisi’ne gitmeden yol üzerinde görebileceğiniz bazı tarihi eserler var. Bunlardan biri yakın zamanda restore edilen dört gözlü kemer köprü. Biz çocukken o köprünün bir bölümü ayaktaydı sadece. Hemşin’e çıkarken yine dere üzerinde çok sayıda kemer köprü var. Her biri zamanında köyleri birbirine bağlayan özel yapılar olarak yıllara meydan okuyor. Bir başka tarihi eser de Ciha Kalesi. Trabzon’u Tebriz’e bağlayan meşhur İpek Yolu’nun geçiş hattında kurulan ticaret kalelerinden biri ve artık ziyarete açık. Kaçkarlar’ı mesken tutmuş Hemşinliler yüzyıl başında Rusya, Polonya, İran gibi ülkelere giderek pastacılık, fırıncılık, lokantacılık öğrendi. Ülkenin her yerine dağılmış pastacılar işte onların torunları…
Vadideki köylerde birçok konak var.
Vadideki köylerde pastacılıktan kazanılan paralarla yapılan birçok konak var. En güzel örnekleri Badara, Tecina, Çaneva ve Zuğa’da görülebilecek bu konakların bazıları yazın sahiplerinin gelmesiyle şenleniyor, bazılarıysa gerçekten bir sanat eseri olmasına karşın yıkılmaya mahkûm edilmiş ya da kapalı. İnsan görünce üzülüyor. Bu konakların bir tekrarı daha yok çünkü. Tepan Köyü’ndeki eski ahşap cami de görülmesi gereken yapılardan. Yakın zamanda restore edilen cami, mimari özelliklerini günümüze kadar korumayı başarmış. Bu tarihi eserleri ve köyleri dolaşırken; baharla birlikte tabiatın da ne denli cömert olduğunu göreceksiniz. Eriyen kar sularıyla coşan Tecina Köyü’ndeki şelaleler de bunun güzel bir örneği. Şelalelere çok güzel bir iniş yolu yapılmış; inerken ormanın verdiği huzur ve dere şırıltısıyla baharın tüm coşkusunu yaşıyorsunuz. Şelaleye inen yolun başında son derece düzgün bir tesis kurulu, orada da soluklanma imkânınız var. Vadiyi dolaştıktan sonra isterseniz aracınızla Zuğa ve Kantarlı üzerinden yukarıya doğru çıkan yolu takip edip Gito, Badara, Ambarlı gibi yaylalara da ulaşabilirsiniz. Yollarda inanılmaz manzaralar, devasa gürgen ağaçları, ormangülleriyle kaplı alanlar var.
Tepan Köyü’ndeki restore edilmiş eski ahşap camiyi de ziyaret edebilirsiniz.
Çay atölyesi, odun ateşinde kahve…
* Bölgesel tarımı ve yaşamı ön planda tutan faaliyetlere imza atan Hemşin Yaşam Derneği’nin Zuğa Köyü’ndeki merkezini ziyaret edip bu yıl başlattıkları çay atölyesi kampanyasına destek verebilirsiniz.
* Hemşin’in ‘nahiye’ denen ilçe merkezindeki Aksu Lokantası’nda özellikle kavurma yemeyi ihmal etmeyin.
* Taş kahveye uğrayıp odun ateşinde pişirilen kahveyi mutlaka tadın.
* Zuğa Köyü’nde aynı zamanda konaklama imkânı da sunan Şadan’ın Masal Evi’ne rezervasyon yapıp vadi huzuruyla güzel bir sofrada kendinizi ödüllendirin.
