Dinlemek için tıklayınız

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürü Melih Han Bilgin, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesinde bulunan Filyos Limanı’ndaki Doğalgaz İşleme Tesisi’nde incelemelerde bulundu. Önce havadan helikopterle liman ve tesis bölgesini inceleyen Oktay ve Dönmez, verilen brifingin ardından açıklamalarda bulundu.

Filyos Projesi’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sıkı takibinde olan bir proje olduğunu belirten Oktay, şunları söyledi:

“Bugün bir tarafta Teknofest devam ederken, aslında biz enerjinin ‘Teknofest’indeyiz, sahada. Muhteşem teknolojilerin karada, deniz altında, her alanda uygulandığı projeyi yerinde inceliyoruz. Hamdolsun çalışmalar 2023’ün ilk çeyreğinde tamamlanacak şekilde plana göre devam ediyor. Hamdolsun proje tıkır tıkır işliyor. 4 ana aşaması var. Birinci kategorisinde sismik çalışmalarla ve sondajlarla birlikte tespit edilen bir rezervden bahsediyoruz. Şu anda 405 milyar metreküplük Sakarya sahasındaki rezervimiz ve 135 milyar metreküplük Amasra sahasındaki toplam 540 milyar metreküplük bir rezervimizden, birinci aşaması burada tamamlanan yerlerden sondajların, kuyuların tamamlanması. Şu ana kadar 7 kuyumuz tamamlanmış durumda. 4 kuyumuz da açılma aşamasında. Açılan sahalardan, sondajı yapılan sahalardan elde edilen gazın hemen ikinci aşamasında yerin altındaki gazın üretim çalışması. O fiilen buradan 170 kilometre ötede, Türkali-2 kuyusunda fiilen devam ediyor. Her açılan diğer sahalardan da ana hatta bağlanacak şekilde yukarı çıkarılıyor.”

Fatih’in yeni bir kuyuda çalışmaya devam ettiğini ifade eden Dönmez, konuşmasına şöyle devam etti:

“Yavuz, Kanuni burada, Fatih yeni bir kuyuda çalışmasına devam ediyor. Yedinci nesil sondaj gemimizde geldi, Akdeniz’de. 3 gemimiz burada fiilen iş başında. O aşamadan sonra çıkarılan gazın bu tesise iletiminden bahsediyoruz. Bu projenin 3’üncü aşaması da burada devam ediyor. Yani şu anda 170 kilometrelik denizin altına bir hat döşüyoruz. Bir hat diyoruz ama 3 hattı aynı anda döşüyoruz. Bir, çıkarılan gazın buraya kadar getirildiği bir boru hattı. Onun hemen yanında yaz kış tüm şartlarda donmasını engelleyecek glikol hattı diye tabir ettiğimiz 2’nci bir hat. Üçüncü hatta, uçtan uca her türlü şeyin uzaktan kumanda edildiği, 50 bin sensörün olduğu 3’üncü hattı çekiyoruz. Biz konuşurken uzakta gördüğümüz gemilerimiz, fiilen bu çalışmayı yapıyor. Döşediğimiz hatların bir şekilde korunması gerekiyor. O korunma işlemiyle ilgili çalışmalar bu 170 kilometrelik hatta devam ediyor. Üçüncü aşama da arkamızdaki tesisler. Cumhurbaşkanımızla geldiğimizde burada hiçbir şey yoktu. Burada temel atmayla başlamış, geçen yıl atılan temel çok hızlı bir şekilde gelecek yıl ilk çeyrekte tamamlanmak üzere hamdolsun, son aşamaya doğru adım adım geliyor. Burada ne yapacağız? Burada çok ciddi tesisler var. 3 bin 500 dönümlük alan dedik, oradan gelen doğalgazın burada arıtma işleminin yapıldığı, glikol, su ve diğer şeylerin ayrıştırılarak kurutulduğu bir alan. Hamdolsun burası da plana göre devam ediyor.”

2023’ün ilk çeyreğinde çıkarılan gazın mutfaklarda gaza dönüşeceğini söyleyen Oktay, şöyle devam etti:

“Şu anda bu işlemlere baktığımızda 6 bin ayrı faaliyeti var bu projenin. 6 bin faaliyetinde eş zamanlı yürütüldüğü bir büyük projeden bahsediyoruz. Dünya ölçeğinde bir proje, bu ölçekteki bir projenin hayata geçirilmesi ortalama 6-7 yıl. 5 yıla indiğinde çok başarılı projeler, halbuki biz 2, 2.5 yıl gibi bir sürede hamdolsun bunu üretimden, ana hatta basılma aşaması dahil tamamlayacağız. Bunun için 6 bin ayrı faaliyet devam ediyor. Bu 6 bin faaliyetin devam ettiği ve tamamlanıp işletme aşamasına geçildiğinde, üretimin her bir aşamada yürütülmesi, bu kolay değil. Bu işlemin yürütülmesi için dünyanın en ileri sistemlerinden birisi, bir dijital sistem geliştirilmiş durumda. Hem bu 6 bin faaliyet buradan takip ediliyor. Sonrasındaki işletme faaliyetlerinin de dijital anlamda kendi mühendislerimiz tarafından geliştirilen sistemler, bu da bunun içerisinde. Son aşama da üretilen gazın basılması. Bugün projenin üzerinden ilgili tüm birimlerimizle çok detaylı bir şekilde geçtik. Buradan Türkiye’deki her bir vatandaşımıza bunun 2023’ün ilk çeyreğinde, Karadeniz’den çıkarılan gazın, kendi mutfaklarında açtıkları zaman yakacakları gaza dönüşeceği müjdesini bir kez daha vermek isterim. Bunu da gönül rahatlığıyla veriyorum.”

Muhteşem bir teknoloji ve tecrübenin oluştuğunu açıklayan Oktay, şöyle konuştu:

“Muhteşem bir proje, ekip muhteşem ve beyin göçünün geriye döndüğü bir projeyi de görüyoruz. 100’ün üzerinde mühendisimiz, yöneticimiz dünya ölçeğinde kendi alanında uzmanın Türkiye’ye döndüğü ve bu projeyi devam ettirdiği büyük bir projeden bahsediyoruz. Türkye’de olan genç arkadaşlarımız da dahil hepsinin muhteşem bir ekibe dönüştüğü ve buradan artık elde edilen tecrübenin uluslararası operasyonlarda yani sadece Türkiye’de değil, diğer ülkelerde de hem doğalgaz ve petrol arama aynı zamanda sondaj ve çıkarma işlemi faaliyetlerinde kullanabileceği muhteşem bir tecrübe ve teknoloji oluşmuş durumda. Hem dünyanın en ileri teknolojisi kullanılıyor ama aynı zamanda yetmeyen durumlarda kendi mühendisimizin burada geliştirdiği teknolojileri görüyoruz. Dünya devlerinin de bu teknolojileri kullanmaya başladığını görüyoruz.”

‘Bu gazı Cumhuriyetimizin 100. yılında insanımızla buluşturmak arzusundayız’

Bakan Dönmez ise toprağın ve suyun altında görünmeyen birçok işin yapıldığını söyleyerek, “Onları görünür kılmak da biraz bize düşüyor. Şu anda sadece denizde 16 gemi ile çalışıyoruz. Bunlardan 3’ü sondaj gemisi. Bunların dışında onlara destek sağlayan, lojistik hizmet götüren, kıyıya yakın yerlerde dolgu yapan birçok gemimiz de var. Nasipse Haziran’ın 10’unda kıyıdan ilk boruları döşemeye başlıyoruz. İlk 5-10 kilometrelik kısımda operasyon hizmeti daha farklı gemilerle olacak. Ondan sonra temmuz ayı içinde derin deniz tarafında boruları döşeyecek platformumuz Türkiye’ye gelmiş olacak. İnşallah bu gazı Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında, ilk çeyreğinde insanımızla buluşturmak arzusundayız” dedi.

‘Karada ve denizde 4 bin 200 çalışanımız var’

4 bin 200 kişinin çalıştığını ifade eden Dönmez, “Karada ve denizde 4 bin 200 çalışanımız var. Bunun büyük bir kısmı da kendi insanımız. Bu sadece Türkiye’nin değil, bu alanda inşaatı devam eden dünyanın da en büyük sayılı projelerinden birisi. Zorluk derecesi olarak da baktığımız da hakikaten son derede zor bir projeyi yürütüyoruz. 170 kilometre kıyıdan uzaklığı olan, 2 bin 200 metre denizin derinliği olan, Karadeniz’in hırçın dalgaları, dibindeki su yapıları ve formasyonu da dikkate aldığımızda son derece zor bir işi el birliğiyle, gönülden isteyerek büyük bir arzuyla çalışan arkadaşlarımız var. Asıl kahramanlar onlar, gizli kahramanlarımız” diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile TPAO Genel Müdürü Melih Han Bilgin, Zonguldak’ın Çaycuma ilçesindeki doğalgaz işleme tesisleri ve Filyos Limanı’nda incelemede bulundu, yetkililerden çalışmalar hakkında bilgi aldı. Oktay, çalışanlara Filyos Limanı ve doğalgaz projelerini tüm dünyanın yakından takip ettiğini belirterek, teşekkür etti.