Greenpeace tarafından yayınlanan “Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” raporu, evrensel bir sorun olmasına rağmen hava kirliliğiyle ilgili risklerin eşit dağılmadığını, bazı grupların daha büyük risk altında olduğunu gösterdi.
Rapor; yaşlılar, çocuklar, hamileler ve sağlık sorunu olan bireylerin, hava kirliliğinin olumsuz etkileri karşısında daha savunmasız olduğunu ortaya koydu. “Havanı korumak için sen de kampanyamızı imzala, hep birlikte temiz bir nefes alalım” kampanyası başlatıldı.
Greenpeace Kampanya Yöneticisi Gökhan Ersoy tarafından başlatılan “Aynı gökyüzünün altında, farklı hava eşitsizliği” kampanyasında kirli havaya maruz kalınarak her yıl milyonlarca erken ölüme yol açtığı ele alındı.
Yapılan son araştırmalar hava kirliliği yüzünden her yıl 4 ila 9 milyon arasında erken ölüm gerçekleştiğini gösteriyor. Üstelik hava kirliliğinin yol açtığı küresel sorunlar bununla da kalmıyor. Havamızı kirleten ulaşım, ısınma ve enerji politikaları dünyanın içinde olduğu gittikçe derinleşen iklim krizinin de sebebi olduğu gözler önüne seriliyor.
TÜRKİYE NÜFUSUNUN YÜZDE 100’Ü LİMİTİN AŞILDIĞI BÖLGELERDE YAŞIYOR
“Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” raporunun Türkiye ile ilgili ortaya koyduğu bazı çarpıcı veriler şöyle:
* Nüfusun yüzde 67’si 25 mikrogramın üstünde PM 2.5 kirleticisine maruz kalıyor.
* Riskli gruplar hava kirliliğine karşı yüzde 100 savunmasız.
* Çocukların yüzde 100’ü DSÖ limitinin belirlediği limit değerin üstünde bir kirlilikle karşı karşıya. Hamilelerin yüzde 64’ü, 25 mikrogramın üzerinde yani DSÖ limitinin 5 katından fazla PM 2.5 kirleticisine maruz kalıyor.
* Ailelerimizin, çocuklarımızın, arkadaşlarımızın temiz havaya ulaşımı son derece kısıtlı.
* Havanı korumak için, geleceğimiz için sen de kampanyamızı imzala.
MAVİ GÖKYÜZÜ SENİNLE MÜMKÜN
* Düzenli limit aşımlarının olduğu ilçelerde koruma bölgesi ilan edilmesini talep ederek “havanı koru”. Hep birlikte temiz bir nefes alalım.
* Temiz bir nefes hepimizin hakkı. Dünyadaki insanların yüzde 99’u hava kirliliğinin ciddi sağlık riskleri oluşturduğu bölgelerde yaşıyor. Havamızı kirleten en büyük tehlikelerden biri ise Dünya Sağlık Örgütü’nün kanserojen madde ilan ettiği “Partikül Madde 2.5”.
HAVADA KALMASIN
İmza kampanyası için yapılan açıklamanın devamı şöyle: “Geçen yıl 90 bin kişi ‘partikül maddeler havada kalmasın, limitler belirlensin’ talebiyle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı harekete geçmeye davet etti. Bakanlık bu çağrıya kayıtsız kalamadı ve bu talebe taslak yönetmelikte yer verdi. Ancak daha radikal adımlara ihtiyacımız var. İstanbul, Ankara, Iğdır, Çanakkale, Edirne, Kahramanmaraş ve Zonguldak başta olmak üzere pek çok şehrimizde hava kirliliği halk sağlığını tehdit eden limit değerlerinin üzerinde. Ölçümlerin düzenli yapılması ve gerekli önlemlerin alınması için harekete geçmeliyiz.”
2021’DE HAVASI EN KİRLİ İLK 5 YER
* Iğdır Merkez. Günlük Limit Aşım Sayısı 272. Yıllık PM 10 Ortalaması 119,5. Yıllık Limit Değer Aşımı: Limitin 3 kat üstünde.
* Batman Merkez: Günlük Limit Aşım Sayısı 326. Yıllık PM 10 Ortalaması 108,6. Yıllık Limit Değer Aşımı: Limitin 2.7 kat üstünde.
* Ankara Altındağ. Günlük Limit Aşım Sayısı 205. Yıllık PM 10 Ortalaması 99,6. Yıllık Limit Değer Aşımı: Limitin 2.5 kat üstünde.
* Ağrı Doğubeyazıt. Günlük Limit Aşım Sayısı 274. Yıllık PM 10 Ortalaması 98,6. Yıllık Limit Değer Aşımı: Limitin 2.5 kat üstünde.
* Muş Merkez. Günlük Limit Aşım Sayısı 88,5. Yıllık PM 10 Ortalaması 88.5. Yıllık Limit Değer Aşımı: Limitin 2.2 kat üstünde.
HAVA KİRLİLİĞİNİ LİMİT DEĞERLERİN ALTINA ÇEKMELİYİZ
Greenpeace tarafından yayınlanan “Aynı Gökyüzünün Altında Farklı Hava: Hava Eşitsizliği” açıklamasının sonunda ise, “Her nefeste soluduğumuz partikül maddeler akciğerlerimize kadar ulaşıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre hava kirliliği her yıl 7 milyon kişinin hayatını kaybetmesine sebep oluyor. Oysa hava kirliliğine bağlı erken ölümleri engelleyebiliriz. Havanı koru, çünkü geleceğimiz senin elinde” ifadeleri yer aldı.