Trabzon’da Ekim 2021’de ekmeğe 50 kuruş zam yapıldı ve 250 gram ekmeğin fiyatı 2 liradan 2,5 lira oldu. Aralık 2021’de 250 gram ekmekten 40 gram kesilerek 210 grama düşürüldü. Nisan 2022’de güncel fiyatlandırmada ise 210 gram ekmek 3 lira oldu.
Haziran ayının sonunda ekmeğe dördüncü kez zam geldi ve gramajı düşürülen 200 gram ekmek 4 lira, 400 gram ekmek 8 lira, 600 gram ekmek 12 lira, 800 gram ekmek 16 lira, 1 kilo ekmek 20 lira oldu.
BAKAN’A EKMEK TEPKİSİ GELMİŞTİ
En temel gıda ürünü olan ekmeğe gelen zamlardan şikayetçi olan vatandaşlardan biri, geçtiğimiz günlerde memleketi Trabzon’a gelerek bayramlaşma törenine katılan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’a “Ekmek 8 lira, unun çuvalı 500 lira oldu, Nasıl olacak bu işler?” diyerek tepki göstermişti.
Ekmeğiyle meşhur Trabzon’da vatandaşlara ekmek fiyatlarını sordu. Bir dokundu bin ah işitti.
Tahsin Yıldırım
“BÖYLE DEVAM EDERSE TEKRAR ZAM GELİR”
Vatandaşın 2 ekmek alacağı yerde 1 ekmek aldığını ifade eden fırıncı esnafı Tahsin Yıldırım, “200 gram ekmek 4 lira. Herkes etkileniyor. Vatandaş 2 ekmek alacağına 1 ekmek alıyor. Ama un fiyatlarının da yüksek olduğunu var saymak lazım. 1 çuval un 500 TL oldu. Vatandaş her zaman haklıdır. Geçinme sıkıntısı var. 1000 tane simit yapıyorduk, şimdi 500 tane yapıyoruz. Simit 3,5 TL oldu. Herkes simit alamıyor. Nasıl alacak? Kriz devam ediyor. Böyle devam ederse tekrar zam gelir” dedi.
Ekmek zamlarından şikayet eden vatandaş Hasan Tüfekçi
“YÜZDE 400 ZAM GELEN ÜRÜN VAR”
Hasan Tüfekçi isimli vatandaş ise bazı ürünlere yüzde 400 zam geldiğini ifade ederek, “Böyle kalacağını zannetmiyorum, yine zam yapacaklar. Bazı ürünlere yüzde 400 zam geldi. Mesela sıvı yağ 35 TL idi. Bugün 180-200 lira. Ne değişti. Aynen devam ediyor” şeklinde konuştu.
Emekli Orhan Aydın ise, “Emekliye bin lira verdi, 3 bin lira aldı. Zor durumdayız. Çok pahalı her şey. 400 gram somon ekmek 8 lira, nasıl geçineceğiz?” diye konuştu.
“MAALESEF KONTROL YOK”
Toplumun yapılan zamlara alıştığını savunan Temel Yıldırım ise, “Bir tek ekmek değil, her şey öyle. 15 gün önce 19.5 TL olan yumurta, bugün 26 TL. Vatandaştan ses yok. Koyun gibi. Yarın bu millet fındık toplayacak bakalım kim 50 TL’ye fındık satacak? Ama maalesef kontrol yok” dedi.
Temel Yıldırım
“NASIL GEÇİNECEK BU ADAM?”
Asgari ücretle çalışan vatandaşların ekmek zamlarından daha fazla etkileneceğini ifade eden bir başka vatandaş ise “5 bin 500 liraya çalışan bir vatandaş, üç dört tane çocuğu varsa neredeyse 2 bin TL ekmek parası verecek. Nasıl geçinecek bu adam?” derken, ekmeğe hem zam geldiğini hem de gramajının düşürüldüğünü söyleyen iki genç ise “Büyük haksızlık içindeyiz” diye yakındı.
“ARTAN MALİYETLER KARŞISINDA ESNAFIMIZ AYAKTA KALSIN DİYE ZAM YAPTIK”
Ekmeğe yapılan zamların artan maliyetlerden kaynaklandığını söyleyen Trabzon Fırıncılar Odası Başkanı Davut İlik de şu açıklamayı yaptı:
*Geçtiğimiz yıl 1 Haziran’dan itibaren almış olduğumuz un 135 lira idi, bugün 500 lira. Una yüzde 300 zam yapılmış oldu.
*1 paket maya neredeyse 300 lira oldu. Geçen yıl 65 kuruşa aldığım fındık kabuğunun kilosu şu anda 3,5 lira. 1 ton fındık kabuğu 3 bin 500 lira. 1 fırın, ayda 15-20 ton aralığında fındık kabuğu yakıyor. 7,5 TL’ye aldığımız mazot fiyatı bugün 25 TL. Maliyetimiz çok arttı.
*Biz de esnafımız ayakta kalsın diye bir fiyat geçişi yaptık. Artan maliyetlerden dolayı Türkiye genelinde ekmeğin kilogram fiyatını 20 TL olarak belirledik.
*Türkiye’nin yarısında bu fiyat uygulanıyor, yarısında da bugün yarın uygulanmaya başlanacak. Vatandaşın tepkilerini normal karşılıyoruz.
*Bizim de gecemiz yok, gündüzümüz yok. Alın terinin sembolü olarak bir iş yapıyoruz. Son 2 yıldır fırıncılar çok yoruldu.
*İşyerini kapatan 2 tane esnafımız oldu. Bu çok üzücü bir durum. Fırıncı da ayakta duracak ki vergisini ödesin, istihdam sağlasın.
“20 LİRA OLMASI İÇİN KENARINDAN 10 GRAM ALMAK ZORUNDAYDIK”
*Biz ekmeğimize fiyat belirlerken rayiç bedeli kilogram üzerinden alıyoruz. Ekmek kilogramı 14,5 lira idi, 20 lira yaptık. 20 TL’yi tutturmak için kenarından 10 gram almak zorundaydık.
*Asgari ücretin artışını öngörerek fiyatı belirledik. TMO ile çalışan fabrikalar fırıncılara devlet destekli un veriyor. Bu böyle olmasaydı şu anda ekmeğin kilogramı en düşük 25 TL olması lazımdı.
*1 kilogram beyaz peynir olmuş 100 TL. Bir bardak çay, çay ocaklarında 3,5 TL’ye satılıyor.
*Ekmek çok hassastır. Elimizden geldiği kadar az zam yapmaya çalıştık ama durum ortada. Ama bizim Trabzon ekmeğimiz zaten ağır geliyor.
Şu anda Trabzon’da 200 gram ekmek bulamazsınız, İlik, Ocak ayına kadar çok büyük bir olay olmadıktan sonra yeni bir zam yapmayı düşünmediklerini de sözlerine ekledi.