News
News
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla parti heyeti tarafından başlatılan köy enstitüsü ziyaretleri devam ediyor. CHP heyeti bu kez, deniz kıyısına kurulan tek köy enstitüsü olan Trabzon’daki Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne ziyarette bulundu.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlatılan 21 Köy Enstitüsü ziyaretinin yedincisi Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne gerçekleştirildi.
Ziyareti gerçekleştiren heyette CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu üyesi, Muğla milletvekili Suat Özcan, Trabzon İl Başkanı Ömer Hacısalihoğlu, Beşikdüzü İlçe Başkanı Ahmet Kıran, sendika/dernek temsilcileri ve Köy Enstitüsü mezunları yer aldı.
BEŞİKDÜZÜ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN TARİHİNİ ANLATTI
CHP Ankara Milletvekili ve TBMM Milli Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Komisyonu Grup Sözcüsü Yıldırım Kaya, Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’’nün tarihini şöyle anlattı:
*Köy Enstitüleri kurulmadan önce, 1939 yılına Beşikdüzü’nde bir Eğitmen Kurs Merkezi açılmıştır. Bu Eğitmen Kursu, 17 Nisan 1940’da Köy Enstitüleri Kanunu çıktığında Beşikdüzü Köy Enstitüsüne temel olmuştur.
*Doğu Karadeniz’de kurulacak Köy Enstitüsü için yer tespiti yapan heyet, Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in de memleketi olan Giresun’un Görele ilçesini düşünür. Ancak yöre halkı okul için kullanılacak arazide tarım yaptıklarını söyleyerek, arazilerini vermezler.
*Heyet ise halkın gerekçesine hiçbir itirazda bulunmaz, yer arayışına devam eder.
“BÖYLE BİR ÖNGÖRÜNÜN ÖNÜNDE BİZE SAYGIYLA EĞİLMEK DÜŞER”
*Heyet, Trabzon Beşikdüzü’ne giderek, Trabzon ve Giresun’a yakın bir konumda olan Beşikdüzü’nü okul için uygun görülür.
*Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü 8 Temmuz 1940’da 25 öğrenci ile eğitim öğretime başlamıştır. İlk alınan öğrencilerin sadece 2’si kız öğrencidir.
*İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç, Denizli Milli Eğitim Müdürü Hürrem Arman’ı Beşikdüzü Köy Enstitüsüne ilk müdür olarak atamıştır.
*Tonguç Baba, Hürrem Arman’ı Trabzon Beşikdüzü’ne gönderirken “Senin tarlan Karadeniz olacak. Büyük çapta balıkçılık yapacaksın. Diğer köy enstitülerinin de balık ihtiyacını sen karşılayacaksın. Belki ilerde balık tozu, balık gübresi ve balık konservesi fabrikaları da kuracaksınız.” der.
*Böyle bir öngörünün önünde bize de saygıyla eğilmek düşer…
11 TON KAPASİTELİ DENİZ MOTORU YAPTILAR
*Hürrem öğretmen, bazı kişilerin kollarını olmadığını görür, bunun nedeninin ise dinamit ile yapılan balık avının olduğunu öğrenir. Okulda balıkçılardan da zaman zaman ders alınır. Kiralanan gemilerle öğrencilere pratik balıkçılık dersleri verilir. Hürrem öğretmen hem kendisi öğrenir, hem de öğretir.
*Geleneksel bilgilerle ve ilkel yöntemlerle balıkçılık yapan Doğu Karadeniz halkına da bilimsel yöntemlerle balıkçılık yapması öğretilerek, ülke ekonomisine büyük katkı sağlanır.
*1944 yılına gelindiğinde Beşikdüzü Köy Enstitüsü öğrencileri kendi işliklerinde 11 ton kapasiteli bir deniz motoru yapmayı başarırlar. Deniz motorunun adı ise “Tonguç” olur.
*1945 yılına kadar Beşikdüzü Köy Enstitüsü işliklerinde; iki balıkçı motoru, bir nakliye motoru, on sekiz tane kayık, iki hamsi ığrıbı, bir palamut gırgırı, otuz kalkan ağı ile Karadeniz’in en güçlü balık işletmesi kurulmuştur. Konserve endüstrisinin temelleri de ilk burada atılmıştır.
DENİZ KIYISINDAKİ TEK KÖY ENSTİTÜSÜ
*Beşikdüzü Köy Enstitüsü bölge halkının modern tarım, hayvancılık, balıkçılık, tekstil ve demircilik alanlarında eğitilmesini de sağlamıştır.
*Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne; Trabzon, Gümüşhane, Ordu, Artvin, Giresun, Ordu, Rize ve Hopa’dan öğrenci alınmıştır.
*Beşikdüzü Köy Enstitüsü kurulan ilk 14 Köy Enstitüsü içinde yer almıştır.
*Deniz kıyısında bulunan tek Köy Enstitüsü Beşikdüzü’dür.
“AHIRLARI YIKTIK, YURT YAPIYORUZ” SÖZLERİ TEPKİ ÇEKMİŞTİ
2018 yılında Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’nün binaları yıkılıp yerine KYK yurdu yapılmasını, AKP’li Beşikdüzü Belediye Başkanı Orhan Bıçakçıoğlu “Ahırları yıktık, yurt yapıyoruz” diye duyurmuştu.
Bu sözleri hatırlatan Yıldırım Kaya, sözlerini şöyle sonlandırdı:
“Bundan 82 sene önce, resmi kuruluştan öncesini de sayarsak 85 yıl önce o şartlarda yapılanları AKP iktidarı bugünkü şartlarda yapamıyor. “Bir mühür, bir rektör” anlayışıyla her ile kurduğu, adı dışında üniversite olmayan yapılar var. Kurduğu bu “üniversitelerin” ne Türkiye’de, ne de dünyada esamesi okunmuyor. İşte bu yüzden Köy Enstitülerinde verilen eğitim değerlidir. İşte bu yüzden Köy Enstitülerinin mirasına sahip çıkıyoruz. İşte bu yüzden “laik, demokratik, bilimsel ve kamusal” eğitim diyoruz.”
