Kapıya kadar gelen ölüm

  Gençlerin siparişi yetiştirmek için trafikte verdiği mücadele ise kazaları beraberinde getirdi. İki yılda 1000’den fazla genç moto kurye kazalarda hayatını kaybetti. Kuryeler Federasyonu Başkanı Murat Tomris, sürücü kurslarında verilen eğitimlerin ve sınavların yetersizliğinin kazalarda önemli bir etken olduğu görüşünde.

25 altı gençler

Tomris, özellikle 25 yaş altı gençlerin işsiz kalmasıyla ya da yüksek ücret kazanma amacıyla başladıkları moto kuryeliğin denetimsiz ve kontrolsüz büyüdüğünü söyledi. Tomris, “Sisteminin ne kadar çok paket dağıtımı yapılırsa o kadar kazanç sağlanması üzerine kurulması da kazaları artırıyor. Meslek içi eğitim ve sertifika zorunluluğun getirilirse kazalar azalacaktır” dedi.

Paket başı ücret

Murat Tomris, saat ücretine paket başı ücret ödenmesinin eklenmesiyle ayda 15-25 bin TL kazanç sağlayan moto kuryeliğin, “Acele et” baskısı ve “Çok dağıt çok kazan” anlayışıyla boyut değiştirdiğini
vurguladı. Tomris şunları dedi:

“Bu kadar ölümlü kazanın olması ihtiyaç kadar insanları çok kazan anlayışına sürüklemekten kaynaklanıyor. Yüksek kazançla haftalık ödeme almak için hipnoz olmuş gibi çalışan moto kuryeler ölümle yarışıyor. Kaza durumunda şirketin hiçbir sorumluluğu yok çünkü hizmet alımı yapılıyor. Hukuk mezunu, öğretmen, mühendis moto kuryelik yapıyor. Daha fazla paket dağıtma, daha çok para kazanma hırsı, 12 saat çalışma zorunluluğu ve iş verenin sipariş teslim baskısı mobbingdir. Yavaş kalan kuryenin işine son verilmesi psikolojik mobbingi arttırıyor. B sınıfı ehliyetle 50 CC motosiklet kullanabilme özgürlüğü eğitimi yok etti. Kural tanımadan, ters yöne girmek, kaldırımdan gitmek, kırmızı ışık ihlali, büyük araçların kör noktasını bilmemek ölümleri arttırıyor. İlgili bakanlıklara dilekçe vererek sertifika ve eğitim zorunluluğu istedik. Denetim ve kontrol talep ettik. Bunlar olmazsa motokuryeler ölmeye devam edecek.”

‘Trafikte bizi yok sayıyorlar’

Kuryeliğe başlayanlar da şartlardan dolayı dertli. İki yıl önce emlakçıyken kuryeliğe yöneldiğini söyleyen Ersin Kır, “Trafikte bizi yok saymaları canımıza kast ediyor. Özellikle araç sürücüleri dikiz aynaları cep telefonlarına odaklanıyor ve motosiklet gibi küçük bir taşıtı göremiyorlar. Ama bunun adı ihmaldir. Yoğun trafikte insanların telefonla daha çok ilgilenmesi kaza riskini arttırıyor. Ürün ya da mal değiliz insanız. Ama yük asansörünü kullanmamızı istiyorlar. Eski çağlardaki kölelik sisteminin devam ettiğini düşünüyorlar bizler köle değiliz” dedi.

‘Saldırıya uğruyoruz’

Esnaflıktan kuryeliğe geçiş yapan Özgür Toka “Trafikteki tehditler bir yana gittiğimiz sitelerde gördüğümüz insanlık dışı muamele var. Fiziksel saldırıya uğruyoruz. Site güvenliği nsan olarak görmüyor. Teslimatın bizden kaynaklanmayan gecikmesi ise bize yansıtılıyor ve bize fiziki saldırıya dönüşebiliyor” dedi. Başakşehir’de site sakinin dapr ettiği ve görüntüleri sosyal medyada yayılan Bedir Keskin “Kuryeler insandır, bizimde haklarımız var” diye konuştu.